Bệnh lao là gì?
Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Đây là bệnh lý chủ yếu ảnh hưởng đến phổi nhưng cũng có thể tấn công các cơ quan khác như xương, thận, não hay hệ bạch huyết. Lao lây truyền từ người bệnh sang người khỏe mạnh thông qua không khí khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.
Với đặc tính lây lan nhanh và khó kiểm soát, bệnh lao hiện vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do bệnh truyền nhiễm trên thế giới.
Mức độ nguy hiểm
Vi khuẩn khi xâm nhập vào cơ thể có thể gây:
-
Tổn thương phổi và đường hô hấp: Gây ho kéo dài, ho ra máu, khó thở.
-
Lây lan sang cơ quan khác: Lao ngoài phổi có thể ảnh hưởng đến xương khớp, não, thận, màng bụng…
-
Nguy cơ tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Chẩn đoán và xét nghiệm
Để xác định chính xác bệnh, bác sĩ sẽ kết hợp thăm khám lâm sàng với các xét nghiệm chuyên sâu:
-
Xét nghiệm qua da (Mantoux test): Tiêm tuberculin dưới da cánh tay, đọc kết quả sau 48 – 72 giờ.
-
Xét nghiệm máu (IGRA test): Đo phản ứng của hệ miễn dịch với vi khuẩn, thường áp dụng cho người đã tiêm vắc xin BCG.
-
Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang hoặc CT ngực để kiểm tra tổn thương phổi.
-
Xét nghiệm đàm: Lấy mẫu đàm khi ho để phát hiện vi khuẩn lao và kiểm tra tình trạng kháng thuốc.
Phương pháp điều trị bệnh lao
Hiện nay, có hai tình trạng cần điều trị:
-
Nhiễm lao tiềm ẩn: Người đã nhiễm vi khuẩn nhưng chưa phát bệnh. Điều trị sớm bằng thuốc kháng lao giúp ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành lao hoạt động.
-
Bệnh hoạt động: Cần dùng phối hợp nhiều loại thuốc kháng lao trong thời gian 6 – 9 tháng, theo phác đồ chuẩn của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Các thuốc thường sử dụng gồm: Isoniazid (INH), Rifampicin (RIF), Ethambutol (EMB) và Pyrazinamide (PZA). Người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc để tránh tình trạng kháng thuốc.
Những lưu ý trong quá trình điều trị
-
Uống thuốc đúng liều, đúng thời gian, không bỏ dở.
-
Tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi hiệu quả và tác dụng phụ.
-
Giữ vệ sinh cá nhân, che miệng khi ho, hạn chế tiếp xúc gần để giảm nguy cơ lây lan.
-
Báo ngay cho bác sĩ nếu có triệu chứng bất thường như ho ra máu nhiều, sốt cao, đau ngực.
Phòng ngừa
Hiện nay, biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vắc xin BCG cho trẻ sơ sinh. Vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc các thể lao nặng như lao màng não, lao kê.
Ngoài ra, mỗi người có thể phòng bệnh bằng cách:
-
Giữ gìn vệ sinh môi trường sống, đảm bảo nhà cửa thông thoáng.
-
Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý.
-
Đi khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt khi có triệu chứng nghi ngờ như ho kéo dài, sụt cân, mệt mỏi.
Kết luận
Bệnh lao là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể điều trị và phòng ngừa nếu phát hiện sớm và tuân thủ đúng phác đồ. Tiêm vắc xin BCG cho trẻ nhỏ và chủ động đi khám khi có dấu hiệu nghi ngờ chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
👉 Bạn có thể xem thêm chi tiết về độ tuổi, số mũi tiêm tại Đây
👉 Mọi thông tin chi tiết liên hệ Đây